Aan de leden van de raad

Afgelopen voorjaar zijn we met u in gesprek gegaan om de kaders vast te stellen voor de begroting die nu voor u ligt. Dit heeft geleid tot een Kadernota die als basis heeft gediend voor het opstellen van deze begroting. Een belangrijk onderdeel van de Kadernota was de lijst met ombuigingen met de door u vastgestelde prioritering. Rekening houdend met deze prioritering kunnen wij u nu een begroting voorleggen die structureel een positief resultaat laat zien. Want ja, we gaan bezuinigen, maar we gaan ook door! Koersvast. Overigens: voor veel ombuigingen geldt dat u hier nog een besluit over moet nemen.

Vertrouwen
Een positief resultaat voor de komende jaren vinden wij erg belangrijk. Het geeft de ruimte die, in onze ogen, noodzakelijk is om onze gemeente verder te ontwikkelen en kansen te bieden voor onze inwoners. Dat geeft vertrouwen. Ondanks de ombuigingen die velen van u, in meer of mindere mate, gaan raken, kunnen de plannen met betrekking tot de woningbouw in de Lange Weeren én de ontwikkeling van het bedrijventerrein in de Purmer doorgang vinden.

Toekomstperspectief
Als college zijn wij van mening dat wij vooral naar de toekomst moeten kijken. Een mooi voorbeeld daarbij is de ontwikkeling van de Purmer en de woningbouw in de Lange Weeren en de keuzes die we met elkaar daarin maken. Daarom moeten we ook verder kijken dan het laatste jaar van deze begroting en dus ook verder dan de beroemde stip op de horizon. Met de ruimte die beschikbaar is in deze begroting gaan we werken om ons leefklimaat verder te verbeteren. Hier en daar moeten we de komende jaren wellicht een stapje terug doen in het kwaliteitsniveau dat we gewend zijn. Maar met deze ontwikkelingen kunnen we een toekomstperspectief aan onze jeugd bieden als het gaat om wonen en werken.

Gemeentefonds
Deze meerjarige begroting beslaat, zoals we gewend zijn, een periode van vier jaar. De ervaring leert dat vooruitkijken jaarlijks weer een uitdaging blijkt. De financiële verhouding tussen het Rijk en de gemeenten staat al enige tijd zwaar onder druk. In eerdere begrotingen is uitvoerig toegelicht dat de financiële positie van de meeste gemeenten er niet rooskleurig uitziet. Een korting op het gemeentefonds dwingt gemeenten om maatregelen te treffen. De inkomsten uit het gemeentefonds dalen 2026 en 2027 aanzienlijk ten opzichte van 2025. Tot op heden heeft het Kabinet nog geen besluiten genomen die de financiële verhouding verbeteren. Een lange termijnvisie op het financieel beleid wordt, door de huidige financiële verhouding met het Rijk, bemoeilijkt. In deze begroting zijn de ombuigingsvoorstellen daadwerkelijk verwerkt voor zover deze betrekking hebben op het begrotingsjaar 2025. Voor veel ombuigingen voor de jaren 2026 en verder zullen door uw raad nog concrete besluiten moeten worden genomen na vaststelling van deze begroting.

Trots
We hebben er met elkaar hard aan gewerkt en daarom presenteren wij u, met gepaste trots, de digitale begroting van de gemeente Edam-Volendam voor de jaren 2025 tot en met 2028. Een gezamenlijk proces en unieke werkwijze dat overigens door andere gemeenten met belangstelling is gevolgd. Het opstellen van deze meerjarige begroting is complex geweest. Naast het verwerken van de vastgestelde uitgangspunten op bijvoorbeeld loon- en prijsstijgingen zijn de budgetten geactualiseerd naar de komende jaren. De inflatie en ook de rente laten, met het opstellen van deze begroting, een dalende lijn zien. Desalniettemin ziet het college toch een aantal forse kostenstijgingen die een negatief effect hebben op de begroting voor 2024 en verder. In de eerder vastgestelde Kadernota zijn deze grotendeels al genoemd. Op de volgende pagina's vindt u een toelichting over de opzet van de begroting en de uitgangspunten waarmee rekening is gehouden in de totstandkoming van deze begroting.

Tot slot
We zijn de raad dankbaar voor de goede samenwerking en blijven ook in 2025 graag met u in gesprek over alle ontwikkelingen in onze mooie gemeente.

Het college